Jak zrobić pesto z rukoli, bazylii, pietruszki? Domowe pesto zielone 

Wystarczy kilka składników, aby uzyskać jeden z najbardziej aromatycznych sosów do makaronu, mięs i warzyw oraz dodatków do przekąsek. Pesto, bo o nim mowa, powstało jako sposób na przechowywanie smaku i zapachu świeżych ziół. Dziś jest jednym z najbardziej znanych włoskich sosów. Sprawdź, jak zrobić je w domu. 

Rodzaje pesto 

Klasyczne pesto to zazwyczaj zielony sos z roztartych świeżych ziół i składników, wśród których najczęściej występują: twardy ser (w wersjach włoskich), orzechy, oliwa z oliwek, czosnek i przyprawy. Najbardziej znane rodzaje tego dodatku do bagietek, makaronu i innych dań pochodzą z Włoch i Francji. W zależności od regionu powstały różne jego wersje, np. odmiana czerwona czy z dodatkiem świeżych pomidorów. Wyróżnia się przede wszystkim: 

• pesto alla genovese – tradycyjny przepis pochodzi z włoskiego regionu Liguria. Podstawowy składnik, który odpowiada za intensywnie zielony kolor i równie mocny aromat to świeża bazylia. Jej liście rozciera się drewnianą gałką (pochodzi od niej nazwa pesto) w marmurowym moździerzu z dodatkiem oliwy z oliwek (np. liguryjskiej, która uznawana jest za najlepszą we Włoszech [1]), drobno startego twardego sera (zazwyczaj owczego Pecorino Sardo [2], ale w naszej wersji można go zastąpić łatwiej dostępnymi: Parmigiano Regiano, Grana Padano lub Pecorino), orzeszków pinii, czosnku oraz soli. Warto zaznaczyć, że powstałego sosu nie należy podgrzewać, ponieważ straci kolor i nabierze gorzkiego posmaku; 

• pesto alla trapanese – sycylijski wariant pesto z bazylii pochodzący z prowincji Trapani. W recepturze znaleźć można: bazylię, migdały, czosnek, świeże pomidory i oliwę z oliwek; 

• pesto alla siciliana – w tradycyjnej wersji używa się pikantnego sera z Ragusy, bazylii, świeżych pomidorów, ostrej papryki, czosnku i oliwy z oliwek; 

• pesto rosso – czerwone pesto, w którym głównym składnikiem są suszone pomidory w zalewie z oliwy z oliwek. Dodaje się do niego jeszcze: orzeszki pinii, czosnek, parmezan, a czasami także papryczki chili; 

• pistou – francuski sos podobny do włoskiego pesto pochodzący z Prowansji. Przygotowuje się go ze świeżych liści bazylii, oliwy z oliwek i czosnku. Niektóre warianty zakładają dodatek migdałów lub bułki tartej. Czasami używa się sera Gruyère. 

Jak zrobić pesto w domu? Domowe zielone pesto

Do zrobienia zielonego pesto w domu, oprócz wybranych składników z tradycyjnych włoskich lub francuskich receptur, będziesz potrzebować odpowiedniego urządzenia do rozdrabniania. W Ligurii używa się marmurowego moździerza i specjalnej drewnianej gałki do rozcierania.

Możesz jednak wykorzystać tu dobrej jakości blender. Najlepszy będzie taki, którego ostrza precyzyjnie i bardzo drobno wszystko posiekają. Aby nie stracić charakterystycznych aromatów, a pesto nie odbiegało smakiem od tego, którego można skosztować w jego ojczyźnie, użyj blendera z ostrzami ekstrakcyjnymi, pracującymi cyklonowo. Wyposażono w nie np. blendery osobiste Nutribullet PRO. Dzięki nim zachowasz wszystkie walory smakowe i zapachowe potrawy.

Sposób przygotowania wszystkich podanych wariantów zielonego pesto jest taki sam: składniki wystarczy umieścić w kielichu blendera osobistego Nutribullet PRO i blendować do momentu uzyskania pożądanej konsystencji.

Sprawdź, jak używać blendera Nutribullet PRO >>

Pesto z bazylii, czyli pesto alla genovese

Liguryjskie pesto z bazylii powstało, by móc dłużej przechować liście bazylii, np. na sezon jesienno-zimowy. Wykorzystano do tego znaną ze swojej wysokiej jakości miejscową oliwę. Dziś sos ten zyskał uznanie na całym świecie.

Składniki:

• duży pęczek świeżej bazylii;

• 1/3 szklanki oliwy z oliwek;

• 2 łyżki orzeszków piniowych;

• 1-2 ząbki czosnku;

• ½ szklanki Pecorino Sardo lub Parmigiano Reggiano, Grana Padano (ewentualnie mieszanki. Można do niej dołączyć jeszcze Pecorino).

Pesto z rukoli

Na podstawie podstawowego przepisu na pesto powstały różne nowoczesne wariacje, wspierające m.in. ideę zero waste. W recepturach wykorzystuje się zielone części roślin, natki lub nietypowe warzywa liściaste. Jeśli zależy ci na sosie o ostrzejszym smaku, zamień bazylię na rukolę.

Składniki:

• 150 g rukoli;

• 1-2 ząbki czosnku;

• 1/3 szklanki oliwy z oliwek;

• 50 g wybranych orzechów lub pestek słonecznika;

• sól do smaku;

• opcjonalnie: 1 łyżka soku z cytryny,

• możesz też dodać: 1 łyżeczkę miodu, syropu klonowego, syropu z agawy.

Przeczytaj, dlaczego warto jeść warzywa liściaste i poznaj inne produkty żywnościowe na odporność >>

Pesto z pietruszki 

Do przygotowania pesto można wykorzystać właściwie każde zioła. Dobrze sprawdzi się natka pietruszki, która podkreśli smak m.in. klasycznych polskich potraw lub doda świeżości nowoczesnym kompozycjom kulinarnym. 

Składniki: 

• duży pęczek natki pietruszki (ok. 150 g); 

• ½ szklanki oliwy z oliwek; 

• 100 g twardego sera; 

• 50-70 g wybranych orzechów (włoskie dobrze komponować się będą ze smakiem natki pietruszki); 

• sól do smaku. 

Pesto z jarmużu 

Kilka lat temu jarmuż był jednym z najmodniejszych składników. Efektem tego zdrowego trendu (jarmuż jest doskonałym źródłem polifenoli, wapnia, magnezu, potasu, witaminy K i C [3]) jest przepis na pesto o charakterystycznym smaku, które można podać m.in. do dań wegetariańskich, makaronów lub delikatnych mięs. 

Składniki: 

• 30-40 g liści jarmużu; 

• 1 ząbek czosnku; 

• 2 łyżki wybranych orzechów lub migdałów; 

• 10 g twardego sera; 

• ½ szklanki oliwy z oliwek; 

• sól do smaku; 

• opcjonalnie: 1 łyżka soku z cytryny, pieprz do smaku, papryczka chili. 

Pesto z rzodkiewki 

Nie każdy wie, że jadalną częścią rzodkiewki jest nie tylko jej korzeń, ale też liście, które można jeść na surowo (jako zamiennik sałaty) lub w postaci zielonego pesto. W 100 g zawierają więcej białka od szpinaku. Ponadto są źródłem witaminy C, żelaza, wapnia i fosforu [4]. 

Składniki: 

• 2 pęczki liści rzodkiewki; 

• 1 łyżka siemienia lnianego; 

• 1 łyżka nasion słonecznika; 

• 1 łyżka soku z cytryny; 

• 1/3 szklanki oliwy z oliwek; 

• 1 ząbek czosnku; 

• opcjonalnie: garść liści szpinaku, papryczka chili. 

Pesto z kolendry

Kolendra to zioło o egzotycznym, słodkawym zapachu, który dobrze komponuje się z daniami kuchni azjatyckiej, arabskiej i meksykańskiej. Jest wykorzystywana w medycynie ajurwedyjskiej i chińskiej. Ma właściwości antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Jest też polecana przy cukrzycy i podwyższonym cholesterolu [5]. Ze świeżej kolendry można zrobić bardzo aromatyczne pesto.

Składniki:

• duży pęczek świeżej kolendry;

• 50 g orzeszków piniowych (można zastąpić innymi);

• 50 ml oliwy z oliwek;

• 30-40 g twardego sera;

• 1 łyżka soku z cytryny;

• sól do smaku;

• opcjonalnie: 1 ząbek czosnku.

Makaron z domowym pesto, a może sos do sałatki – do czego wykorzystać pesto?

Pesto ma tak wiele zastosowań w kuchni, że warto przygotować nieco większą ilość i przechowywać w słoiku w lodówce. To prosty i szybki do wykonania dodatek do makaronu, sos do sałatki, mięs czy dań wegetariańskich i wegańskich. Można go nawet używać jako przyprawy! Sprawdzi się także do przekąsek, np. do posmarowania grzanek lub jako dip do warzyw pokrojonych w słupki.

Materiały źródłowe:

[1] E. Kostioukovitch, Sekrety włoskiej kuchni. Podróż po kulturze i tradycji, Wydawnictwo Albatros, Warszawa 2010, s. 202-205.

[2] Tamże, s. 202.

[3] https://dietetycy.org.pl/jarmuz/

[4] https://dietetycy.org.pl/liscie-rzodkiewki/

[5] https://dietetycy.org.pl/kolendra/